Kalça protezi başarılı bir ameliyat mıdır?

Ne zaman yapılır? Ameliyatın yapıldığı hastalar,  uzun süredir ağrı, yürüme zorluğu ve aksamasının artık günlük yaşamı engellemeye başladığı durumlarda olanlardır. Ağrının şiddeti artmış  ve diğer tedavi yöntemlerine hastanın  bir yanıt alamadığı zaman önerilir. Genelde eklem kemiklerinde kayganlığı ve birbiri üzerinde sorunsuzca hareket etmeyi saylayan mekanizma bozulmuştur. Artık kemikler neredeyse birbirine sürtünmeye ve aşınmaya başlamıştır. Dolayısıyla hareket ve yürüme yani, üstüne yük vermek kısıtlayıcı bir ağrı nedenidir.     Diğer tedavi yöntemleri nelerdir? Ağrı kesiciler, günlük yasam ve calışmada daha az yüklenmeyi /yorulmayı gerektiren değişiklikler, fizik tedavi yöntemleri, yürümeye yardımcı aletler (baston, değnek gibi) ve eklem ici enjeksiyondur. Bunlarla hasta rahatlayamamış ise bir sonraki aşama kalca protezidir.    Kalça Protezi nedir, ne degildir? Kalça protezi, bir anlamda dişinizdeki hastalıklı kısımları çıkarıp yerine dolgu yapmak gibi, kalçadaki hastalıklı kemik kesimleri çıkarıp bunların yerine yük vermeye imkan sağlayan ve birbiri üzerinde kaybolan kayganlığı ve hareketi geri getiren bir ameliyat türüdür.  Yani, hastalıklı kısım, yenisiyle değiştirilmiş kalça yenilenmiştir. Burada kullanılan malzemeler, ileri teknoloji ile işlenmiş, kobalt, titanyum gibi metaller, alumina gibi seramik malzeme, ve / veya işlenmiş plastik (polietilen) dir. Bunlar birçok evrelerden geçerek, yüksek bir teknoloji kullanılarak ve steril  edilerek (temizlenerek) vücutta ve hemen her kalça yapısına uygun bir şekilde dizayn edilmişlerdir.   Ameliyattan sonra hemen yürüyebilir miyim? Artık teknolojinin ve ameliyat tekniklerinin gelişmesiyle neredeyse hemen ameliyat günü veya bir sonraki gün ayağa kalkıp yürümeye başlama, uygulanan bir pratiktir.   Ameliyatın riski var mıdır? Kişilerin genel sağlık durumları ile ilgili riskler dışında (şeker hastalığı, yüksek tansiyon, astma, akciğer rahatsızlıkları gibi),  her ameliyatın bir riski olduğu gibi burada da enfeksiyon gibi, yara problemleri gibi, kan pıhtısı oluşması gibi, yumuşak doku ve sinir hasarı gibi, ameliyat icinde oluşabilen riskler gibi, protezi yerinden çıkması gibi bir takım riskler olmakla beraber bunlar uygulanan önlemlerle azaltılmaya çalışılmakta ve her  20 hastadan ancak birinde rastlanmaktadır.   Bu protezi değiştirmek gerekir mi? Eğer bir problem gelişmez ise (komplikasyon) beklenen ömürleri 15-20 yıla kadar uzamıştır.   Bu genel olarak başarılı bir ameliyat midir?    Evet, özellikle tecrübeli ellerde çok başarılı bir ameliyattır. Günlük yaşamlarında hastalar artık rahatlıkla yürüyebilir ve hareket edebilirler. Bu ameliyatın başarı hikayesi tarif edilirken “20. yüzyılın en önemli cerrahi ve teknolojik başarıları arasında yer almaktadır” seklinde ifade edilebilir. Doç. Dr . Levent Bayam