7.5 şiddetindeki depremde Zeytinburnu’nun %80’i hasar görecek

100 BİN BİNA KULLANILAMAZ DURUMA GELECEK İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü iş birliğiyle 'İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi-2019' hayata geçirildi. Deprem tehlikesi ve riskleri, güncel bilimsel analiz yöntemleri, mevcut üst yapı ve alt yapı envanter bilgileri kullanılarak yeniden ele alındı. Deprem Risk Yönetimi ve Kentsel İyileştirme Daire Başkanlığı Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü, bu projenin çıktılarını özelleştirdi. İlçelere özel olarak analizler ve haritalamalar yapılarak, İstanbul'un 39 ilçesi için 'İlçe Olası Deprem Kayıp Tahmini Kitapçıkları' üretildi. Kitapçıklarda, olası bir depremde yaşanacak bina hasarları, can kaybı ve yaralanmalar, altyapı hasarları ve geçici barınma ihtiyacına ilişkin bilgiler yer aldı. Bu bilgilere göre, İstanbul'da olası bir depremde 100 binlerce bina orta ve üstü hasar görecek. HER İLÇEYE ÖZGÜN SORUNLAR TEŞHİS EDİLDİ Çalışma sayesinde, her bir ilçeye özgün sorunlar teşhis edildi. İstanbul genelinde etkili olabilecek yıkıcı bir depremin, ilçelerde neden olabileceği hasarlar ve kayıpların boyutları ortaya konuldu. Kitapçıklarda, ilçelere ait genel bilgiler ile bina, altyapı, nüfus bilgileri, üretilen analizler ve senaryo depremler neticesinde hesaplanan kuvvetli yer hareketi parametreleri baz alınarak hesaplanan olası hasarlı bina sayısı, olası can kaybı ve yaralı sayısı ile bunların mekansal dağılımları; doğal gaz, içme suyu ve atık su şebekelerinde oluşması muhtemel hasarlar ve geçici barınma ihtiyacı bilgileri yer aldı. ZEYTİNBURNU’NDA 2000 ÖNCESİ BİNALARIN TAMAMI BÜYÜK RİSK TAŞIYOR Kitapçıklarda, olası bir İstanbul depreminde ortaya çıkacak bina hasarları ve geçici barınma ihtiyaçlarının büyüklüğü dikkat çekti. Buna göre Zeytinburnu’nda olası 7.5 şiddetinde bir depremde ilçe genelinde yaklaşık 15 Bin Bina ağır, orta ve hafif hasarlı olarak zarar görüyor. Bu depremin ardından Zeytinburnu’nun 13 Mahallesinde 31 bin hane için, geçici barınma ihtiyacı ortaya çıkacak. TÜİK 2019 verilerine göre Zeytinburnu’nun gece nüfusu, 293.574’dür. Gündüz ise bu nüfus neredeyse iki katına çıkıyor. 7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminde, Zeytinburnu’ndaki binaların ortalama %27’sinin hasar görmeyeceği tahmin edilmektedir. Bu binaların çoğunu 2000 Yılından sonra yenilenen binalar oluşturuyor.  Binaların ortalama %40’ının hafif, %24’ünün orta, %6’sının ağır ve %3’ünün de çok ağır hasar görmesi beklenmektedir. Zeytinburnu’nda, analiz edilen toplam bina sayısı 16.000’dir. Ağır ve çok ağır hasarlı binaların aldıkları deprem hasarının, onarılamayacak boyutta olabileceği ve bu hasar seviyelerindeki binaların yıkılıp tekrar yapılması gereğinin ortaya çıkacağı öngörülmektedir. Öte yandan, orta hasarlı binaların da onarım yerine yıkılıp yeniden inşası çoğunlukla daha uygundur. Senaryo depreminde, Zeytinburnu’ndaki binaların ortalama %33’ünün (yaklaşık 5.334 bina) orta ve üstü seviyede hasar göreceği tahmin edilmektedir. Yaklaşık 10.666 binanın ise, hasarsız veya hafif hasarlı olması beklenmektedir. GECE YAŞANACAK BİR DEPREMİN FATURASI ZEYTİNBURNU’NDA AĞIR OLACAK 7.5 büyüklüğündeki senaryo depreminin, en kötü senaryo olan gece meydana gelmesi halinde, Zeytinburnu’nda ortalama 668 civarında can kaybı meydana gelebileceği, yaklaşık 374 kişinin ağır yaralanabileceği ve 1.767 kişinin de hastane şartlarında tedavi görmesi gerekebileceği öngörülmektedir. Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının önemli bir etkisi de binaların barındırma özelliğini kaybetmesidir. Acil barınma ihtiyacının belirlenerek, bunun karşılanması için gerekli ön planlama ve çalışmaların yapılması, özellikle yoğun yapılaşmaya maruz metropol alanlarda beklenen depremler için kritik önemdedir. Deprem sonrası insanların, hasarlı olmasa da binalara girmeyip bir süre dışarda olmayı tercih etmeleri de genel resmi ağırlaştıran bir durumdur. Zeytinburnu’nda 7.5 şiddetindeki senaryo depremi sonrasında yaklaşık 31.030 hanelik acil barınma ihtiyacının ortaya çıkacağı tahmin edilebilir. Hane başına 3 kişilik nüfus kabulüyle, yaklaşık 93.090 kişinin acil barınma ihtiyacı olacağı beklenmektedir. Bu tahminlerde de depremin oluş şekline göre, hasarlarda gördüğümüze benzer belirsizlikler bulunmakta olup, deprem sonrası gerçekleşen acil barınma ihtiyacı içindeki nüfus verilen değerin altında ya da üstünde gerçekleşebilir. BİNALARIN %80’İNİ 2000 YILI ÖNCESİ İNŞAA EDiLEN KONUTLAR OLUŞTURUYOR  Bu çalışma ile Zeytinburnu’ndaki öncelikli risk bölgeleri ve kritik mahalleler ortaya konmuş ve karar vericilerin afet riskini azaltmaya yönelik tüm adımlarında yol gösterici nitelikte veriler üretilmiştir. Bu doğrultuda alınabilecek önlemler açısından ilçenin kentleşme karakterine bakıldığında, Zeytinburnu’nda yapıların büyük oranda 5-8 kat aralığında yer aldığı görülmektedir. Yapı yaşları baz alındığında ise yapıların yaklaşık %79’unun 2000 ve öncesi yıllarda inşa edildiği tespit edilmiştir. Deprem kaynaklı riskin azaltılmasına yönelik eylemlerde, önceliğin bu yapı grupları olması gerektiği düşünülmektedir. Risk azaltma eylemleri planlanırken de tekil yapı ölçeğinde değil, en azından ada bazlı veya bölgesel yaklaşımların benimsenmesi önemlidir. Üstyapı odaklı çözümlemelerin yanında, altyapı sisteminin de sürdürülebilir ve dayanıklı nitelikte olması bütüncül bir çözümleme için gerekli görülmektedir. Yapısal eylemlere ek olarak, ilçe genelinde uygulanabilecek eğitim, farkındalık ve görünürlük çalışmaları ile vatandaşların afet riski farkındalığının ve bireysel önlem seviyelerinin arttırılması, riskin azaltılmasında kritik öneme sahiptir. ZEYTİNBURNU’NDA ACİL EYLEM PLANI HAREKETE GEÇİRİLMELİDİR Ortaya konulan bu rapora göre, Zeytinburnu’nda 1999 öncesi yapılan binaların ivedilikle yenilenmesi kentsel dönüşüm ün acilen masaya yatırılması yenileme yapılırken zamanında ruhsatlı yapılmış olan yerlerin mevcut yönetmelikten Kaynaklı kayıpları ve ağırlaşan bürokrasiden uzaklaşılmalıdır. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın acilen kendisine çeki düzen vermesi gerekiyor. Müteahhitlik karnesi ve yapı denetim ücretindeki peşinat oranlarında eskiye dönmesi denetimi yapacak olan firmanın inşaatın bulunduğu mahalle en fazla 10 km çapında olması. Kapalı otopark zorunluluğunu inmemek üzere raflara göndermeli. Fabrika ayarlarına dönmelidir ZEYTİNBURNU HABER GAZETESİ-ÖZEL HABER